Er zijn nog meer taxies dan vorig jaar. Ook rijden er aanmerkelijk meer auto’s rond. Iemand vertelde mij dat dat komt doordat er veel ingevoerde tweedehands auto’s uit voornamelijk Japan bijgekomen zijn. Dit is in Zuid Afrika al veel langer aan de gang. De inwoners uit Botswana hebben ook de smaak te pakken. Door de relatieve rijkrom, bewustzijn en het internet is de handel in tweedehands auto’s flink toegenomen. Rijden de mensen in de hoofdstad Gaborone in mooie nieuwe en dus dure auto in lange files tijdens de spits, hier in Mahalapye gaat het om minder groot geld maar een auto is voor velen een prioriteit. Toch is er ook weer niet veel veranderd. Er is nog steeds weinig werkgelegenheid en het verschil tussen rijk en arm is nog steeds erg groot. Hoewel de mensen hier over klagen doen ze geen stap teveel en alleen als er goed betaald wordt. Een ander zei onlangs dat het komt omdat er in Botswana nooit echt problemen geweest zijn en het economisch de laatste decenia flink voor de wind gaat. Dit in contrast met omliggende landen waar men veel strijd en ellende in het verleden meegemaakt heeft. De jeugd loopt met i-phones en oordopjes op en overal hoor je luide muziek. Electriciteit in huizen met flatscreens en stereo’s en auto’s met enorme geluidsinstallaties geven ook dat soort overlast. Jongeren chillen de hele dag door en luide muziek is de hoofdmood. Men schijnt zich er bij neer te leggen. Misschien is dit wel goed… De Batswana zitten er relax bij, genieten van het leven, vinden het vaak niet nodig om zich in te spannen, maar kijkt wel naar de ander die het beter heeft en bedelt op de een of andere manier. Er is altijd wel een vriend, kennis of familie-lid die tracteert op wat bier of geld. Als er echt niets meer is springt de regering bij die de echte armen en achtergestelden voedt, en voorziet aan kleding en/of woning. Botswana is een van de weinige afrikaanse landen die dit kan en doet. De Batswana (mensen uit Botswana) worden er echter niet actiever door.

Bedoel ik dit met “het stopt in Mahalapye”? De ontwikkelingen stoppen hier? Soms denk ik dat wel. Het is natuurlijk niet zo. Mensen passen zich aan. Soms vind ik het schrijnend. De omgeving en de omstandigheden bepalen voor een groot deel wat er gebeurd. Overal zie je dat mensen er het beste van (proberen te) maken. Er gebeuren hele mooie, positieve en leuke dingen hier. Dat stopt dus niet in Mahalapye!

Wat wel stopte in Mahalapye was mijn reis om en in Botswana. En ik had mezelf voorgenomen om nog een afrondend stukje te schrijven. Twee weken Mahalapye hebben me niet geholpen om de pen ter hand te nemen. Het leven is hier druk, levendig, ook wel verplichtend (naar familie, buren en anderen). Mensen zijn erg sociaal maar ook veeleisend. Daarnaast moest er weer het een en ander geregeld worden. Huurders die in de compound wonen aanspreken op de manier waarop ze omgaan met vuil, de tuin, het onderhoud etc. De waterrekening en de huur die niet betaald wordt. Kortom veel gedoe. Mijn fiets heeft in de twee weken dat we hier zijn geen enkele lekke band gehad terwijl ik er elke dag boodschappen mee doe. De ATB-fiets die hier nog stond inmiddels al negen. Ook de kinderen hier in de buurt op goedkope chineese fietsen weten ons te vinden voor reperaties. De ouderen fietsen niet. Deze gaan met de taxi of hebben een auto. Daarna lees ik wat, spendeer natuurlijk tijd met Boam en moet erkennen begin ook een beetje te chillen…

Een doelloos leven of dag brengt uiteindelijk niet veel voort. Misschien ligt het daaraan. De doelstellingen van mijn reis zijn gehaald. Misschien heb ik nieuwe doelstellingen nodig. Ik wacht er nog even mee. Maar denk er wel over na. Wat ik wel gemerkt hebt is dat autonomie tijdens het reizen heel fijn was. Daarnaast waren de ervaringen, het landschap, de mensen, de natuur en de gebeurtenissen heel bijzonder. Ook wil ik nog vermelden dat mijn fiets het echt fantastisch gedaan heeft. Hij reed van begin tot eind heel lekker. De omstandigheden waren vaak heel zwaar maar de fiets leek er wel voor gemaakt te zijn. Ik ga niet in detail maar de rohloff-naaf (ondanks mijn twijfels over het lekken) heeft het continu goed gedaan. Geen enkele onderhoud behalve een paar keer ketting spannen en smeren. Ik heb daarnaast nog geen 10 lekke banden gehad. Dit noem ik echt onvoorstelbaar gezien de ruim 5500 km waarvan een flink gedeelte onder zeer slechte omstandigheden. Dit heeft het plezier in de fietstocht enorm vergroot.

Hieronder een tabel met de afstanden:

5610 km gefietst
350 km met de trein
25 km met de auto

2 dagen in Kaapstad
13 overige rustdagen
68 dagen gefietst

Totaal aantal reisdagen 83

Van de gefietste dagen gemiddeld 80 km/h
Van alle dagen een gemiddelde van 70 km/h

Rest mij in het algemeen de mensen in Afrika (zwart, wit of wie dan ook) te bedanken voor de enorme gastvrijheid die ik heb ervaren. Fantastische mensen op een eneverend continent met al zijn problematiek en prachtige aspecten.